Sosyal kimlik, bir bireyin ait olduğunu hissettiği gruplara bağlı olarak, yani grup aidiyetinden yola çıkarak kendine yönelik geliştirdiği kavrayışın bir parçasıdır.^[1] Toplumsal bir şekilde yaşayan insanlar, çok farklı şekillerde gruplara ve alt gruplara ayrılırlar. Bu gruplar arasındaki karmaşık ve dinamik etkileşimler, 1970'lerde ve 80'lerde Henri Tajfel ve John Turner tarafından geliştirilen ve Sosyal Psikoloji sahasının altında yer alan Sosyal Kimlik Teorisi kapsamında incelenir.^[2][3]

İnsanlar, kategorik düşünmeye meyilli canlılardır. Toplumda "basmakalıp" veya "stereotip" olarak adlandırılan kalıplar da bunun bir ürünüdür. Sosyal kimlik de bu kategorik düşünmenin bir sonucudur.

Aşağıdaki fotoğrafın, üç kardeşin mutlu bir anında çekilmiş sıradan bir kare olduğunu düşünmüş olabilirsiniz. Evet, mutlu bir an; ancak durum, kesinlikle sıradan değil.

Bu yazıda Eddy, David ve Robert adlı üç kardeşin hikayesini anlatacağız.

Günümüzden 600 milyon yıl kadar önce tek hücreliliğin çok hücreliliğe evrimleştiğini birçoğumuz biliriz. Ancak bilmek bir şeydir; bu evrimin gözünüzün önünde yaşanması ise bambaşka bir şeydir. İşte Georgia Teknoloji Üniversitesi ve Montana Üniversitesi araştırmacılarının tanıklık ettiği tam da buydu. Hem de sadece tanıklık etmekle kalmadılar; bu evrimin nefes kesici, hızlandırılmış ("time-lapse") videolarını da kaydetmeyi başardılar.

Sözünü ettiğimiz evrimsel değişim sadece 50 hafta sürdü. Çok hücreliliğin evrimini tetikleyense basit bir avcının ortama dahil edilmesiydi.

Pentagon'un yapay zekayı platformlarına güvenli bir şekilde entegre etme çabasında önemli bir gelişme olarak, yapay zeka ile güçlendirilmiş sürücüsüz bir savaş uçağı, 2023 yılında Kaliforniya üzerinde ilk kez bir insan pilotla it dalaşına girdi. 

Kim galip geldi? Ne yazık ki yetkililer, "ulusal güvenlik" gerekçesiyle bunu açıklamıyor. Ancak DARPA'nın ACE olarak adlandırılan Hava Muharebe Evrimi programının program yöneticisi Yarbay Ryan Hefron, yapay zekanın testler boyunca çeşitli senaryolarda "iyi bir performans gösterdiğini" söylüyor:

Yeni bir yapay zeka chatbotu, en iyi bilinen yapay zeka sistemlerinden bile daha iyi olduğu iddia edilen yetenekleriyle, bir yapay zeka kıyaslama platformu olan LMSYS'te gizemli bir şekilde ortaya çıktıktan sonra, sosyal medyada dikkat çekti! Gizemli botun kimin tarafından yayınlandığı bilinmiyor; ancak ChatGPT'nin üreticisi OpenAI'ın bir sonraki büyük güncellemesi için bir deneme sürümü (veya belki de bir "sızıntı") olduğu fikri şu anda en baskın görüşler arasında.

"gpt2-chatbot" adlı bir yapay zeka sohbet botu, farklı yapay zeka sistemlerini karşılaştırmak için kullanılan LMSYS Chatbot Arena adlı bir web sitesinde, sessiz sedasız bir şekilde yayınlandı. Botun kökeni net değil; ancak adı, OpenAI'ın ChatGPT gibi araçları güçlendirmek için kullandığı ve daha gelişmiş olan GPT-3 ve GPT-4 sistemlerinden önce gelen büyük bir dil modeli olan GPT-2'sine atıfta bulunuyor.

Doğu Orta Asya kökenli Avarlar, MS 6. yüzyıldan 9. yüzyıla kadar iki buçuk yüzyıldan fazla bir süre boyunca Doğu Orta Avrupa'nın büyük bir kısmına hükmetmiştir. Belki de daha az başarılı öncülleri olan Hunlar kadar iyi bilinmemektedirler.

Ancak mezarlıklarında, şimdiye kadar kazılmış yaklaşık 100.000 mezar da dahil olmak üzere, Avrupa tarihinin en zengin arkeolojik miraslarından birini bırakmışlardır. Avar cenaze geleneklerinden ve komşularının yazılı raporlarından yola çıkan akademisyenler, onların sosyal uygulamalarının ve yaşam biçimlerinin bir kısmını yeniden inşa etmişlerdir. Şimdi ise arkeogenetik, 1000 yıldan daha uzun bir süre önce yaşamış Avar toplulukları hakkında tamamen yeni bir bakış açısı sunuyor. Bu sayede bireylerin birbirleriyle 6. dereceden 10. dereceye kadar ve nasıl akraba oldukları analiz edilebiliyor.

Yeni bir araştırma, sağlıklı bireylerin sindirim sistemi anatomileri arasında belirgin farklılaşmaların mümkün olduğunu gösteriyor. Bulgular; sindirim sistemi anatomisinin insan sağlığı üzerindeki etkilerini anlamamızı, tıbbi teşhisler koymamızı ve bağırsak mikrobiyal ekosistemini daha iyi anlamamızı sağlayabilir. Araştırmanın yazarlarından North Carolina Eyalet Üniversitesinden doktora öğrencisi Amanda Hale, çalışma hakkında şunları söylüyor:

Yine makalenin yazarlarından NC Eyalet Üniversitesi'nde uygulamalı ekoloji alanında yardımcı doçent olan Erin McKenney ise şunları iletmiş:

Çoğumuz bir yerlerden duymuşuzdur bu 'big bang' meselesini. Evrenin başı diye nitelenir, fazla sayıda tartışmanın konusu olur hatta "Büyük Patlama gerçek değil(!)" gibi temelsiz söylemlere rastlarız. Blogdaki ilk yazımda büyük patlamanın ne olduğunu temel olarak aktarmak istiyorum.

Alexander Friedmann ve Georges Lemaitre tarafından ortaya atılan bu big bang teorisi, gördüğümüz ve görmediğimiz her şeyin (tüm enerjinin) tek bir noktadan evrene saçıldığını ortaya koyar. Peki bunu bu kadar kolayca nasıl söyleyebiliyoruz?