Samimiyet,içten olma durumudur.Samimi insanlar ise içi dışı bir olanlardır.Onlarla kurulan ilişkiler güçlüdür,kıymetlidir.Çünkü kendini gizlemeyene güveniriz. Biz de içimizi açarız.Olduğu gibi görünen,göründüğü gibi olan kişiler var olsun hep.

Bir resmi gördüğümüzde hangi döneme ait olduğu, nasıl renkler kullanıldığı ya da hangi duyguları anlattığı ve neyi/kimi tasvir ettiğini merak etmekle beraber resmin ait olduğu ressamı da merak ederiz. Ya da bir şarkı dinlediğimizde, kimi zaman melodisine kapılıp içinde kaybolur, kimi zaman da şarkı sözlerinin etkisine gireriz; bir yandan ise ait olduğu sanatçıyı bilmek isteriz. Aynı şey bir hikaye için de geçerlidir, benzer etkilerle bizi etkileyen bu yapıtlar içlerinde muhakkak şu soruyu barındırır: Bu şarkı, resim ya da hikaye kimin? 

Yapay zeka 21. yüzyılda teknolojik anlamda öne çıkan en büyük gelişmelerden biridir. Aslında yıllardır hayatımızda olan temel algoritmaların birçok cihazda farklı amaçlarla kullanılıyor olması çoğumuz için şaşırtıcı ya da hayran olunası gibi bir durum yaratmıyordu. Satranç oynayan ve dünya şampiyonunu yenen bir program, bize uygun tatil yerlerini öneren bir uygulama, bir sonraki film/dizi tercihimizle ilgili seçenekler sunan hatta telefonlarımızda bir nevi yardımcı görevi gören programlar hayatımızın her alanında... Akıllı teknoloji gibi farklı alanlarda hayatımızda olan yapay zeka ve kullanımı, özellikle insansız araçların yaygınlaşmasıyla, daha da ön plana çıkmaya başlamıştır.

Böcekler derin deniz dipleri hariç neredeyse her habitattan rapor edilmişlerdir. Çoğu türü karasal olmasına karşın, birçoğu da yetişkin veya larval evrelerinde tatlı sularda ya da tuzlu su bataklıklarında yaşarlar. Az sayıda tür (okyanus koşucuları Holobates cinsinin tümü) açık okyanus yüzey suları üzerinde yaşayabilmesine karşın şaşırtıcı bir şekilde yetişkin böcekler okyanuslara uyum sağlamayı başaramamıştır. Muhtemelen yüksek basınçta su geçiren ve kırılgan olan dış iskeletleri okyanuslarda uyum başarısı sağlayamamıştır. Bu başarıyı sağlayanlar da zaten artık ''böcek'' değildir. Bu sınıfta yaklaşık 29 takım, 949 aile ve 1.1 milyon böcek türü tanımlanmış, büyük olasılıkla bu sayının en az 3 katı daha tanımlanmayı beklemektedir. Benzer bir şekilde şimdilik 95 milyon böcek türünün fosillerde de mevcut olduğu sanılmaktadır. Örneğin Meganeuropsis permiana 245 milyon yıl önce yaşamış, 71 cm'lik kanat açıklığı ile şimdiye kadarki bulunan en büyük böcektir. Aslında böcekler, uçma ilk evrimleştiğinde başka hiçbir organizma tarafından yaşam şekli olarak kullanılmamaktaydı. Bu nedenle rekabete girebilecek başka hayvan grupları olmadığından uyumsal başarıları da engellenememiştir. Birtakım amfibiler dışında Dünya'da onları eleyebilecek başka bir tür yoktu. Böylece sayıları artmış ve yanında bitkilerin çeşitliliğini getirmiştir.

Yusufçuklar ve kızböcekleri, bilinen en eski böcek takımları arasında yer alır. Kanat açıklıkları 19 cm'ye ulaşabilen bu hayvanlar genellikle suya yakın yerlerde yaşayan, uçarken başka böcekleri avlayan birer yırtıcıdır. Boyları 25 cm'yi bulan en iri türlerden bazıları küçük kuşları ve sürüngenleri de avlar. Örneğin Mavi yusufçuk (Pachydiplax longipennis) birlikte veya ayrı ayrı çırpabildiği büyük çifte kanatlarıyla ileri ya da geri uçabilir, havada asılı kalabilir. Şafak yusufçuğu (Trithemis aurora) da etçil beslenmeye uygun ağız yapısına sahiptir. Termit ve hamamböcekleri avlanamaz. Hamamböcekleri genelde çürümüş bitki artıklarıyla, memelilerin ve kuşların artıklarını yer. Termitler ise ölü ağaçlarla beslenir. Besinlerin dönüşümünü sağlamakla birlikte, kentsel yaşam alanlarında binalara zarar verir. Çekirgeler ve ağustosböcekleri ise omnivordur (hepçildir). Bedeninin geri kalanını hareket ettirmeden kafasını çevirebilen tek böcek de peygamberdevesidir (Mantis takımı). Avcı böcekler dışında bokböcekleri gibi detritivor olan böcekler de ekosistemdeki kimyasalların yeniden döngüye katılmasında önemlidirler. Bazı böcekler, bitkilerin ya da hayvanların iç parazitidir. Diğerleri konağın kanını emer ya da yüzeyindeki dokuları tüketirler. Tüm böcek türlerinin yaklaşık %20'si parazitoiddir.

Uyku, birçok hayvan türünde ortak olarak paylaşılan bir özelliktir. 2012 itibariyle Türkiye’de doğan bebeklerin ömür uzunluğu beklentisi ortalamada 75 yıl civarıdır. Bu kadar yaşayacak insanların ortalamada 25 yıllarını gözleri ve algıları kapalı bir şekilde, uyku halinde geçireceklerini düşünürsek, uykunun türümüz için ne kadar önemli olduğunu fark etmek mümkündür. Sadece türümüz için de değil… Neredeyse beynin ilk evrimleştiği zamanlardan beri çeşitli uyku formları da canlılara eşlik etmiştir. Bu durumda, eğer ki evrimsel tarihimizi aydınlatmak, beyinlerimizin nasıl çalıştığını anlamak ve kendimizi daha iyi tanımak için uykunun nasıl evrimleştiğini ve neden var olduğunu anlamamız gerekmektedir. Günümüzde uykunun hem evrimine, hem de canlılardaki işlevine yönelik çok kapsamlı ve çok yönlü birçok araştırma yürütülmektedir. Bu yazıda, güncel uyku araştırmalardan bazı örnekler ve sonuçlar sunarak sizlere sadece uykuyu, evrimini ve hayatımızdaki yerini anlatmakla kalmayacağız; aynı zamanda uykuyla yakından ilişkilendirilen birçok ilginç konuyu (örneğin rüyaları, uyku sırasındaki düşme hissinin neden yaşandığını, vb.) en temel düzeyde ve basit bir dille anlatmaya çalışacağız. Umarım faydalı olacaktır.

Eğer ki uykuyu anlamak istiyorsak, öncelikle onu tanımlamamız gerekmektedir. Ancak biz insanlar da dâhil olmak üzere binlerce farklı hayvan türünün her gün saatlerce yaptığı bu davranışı tanımlamanın çok da kolay olmadığı görülecektir. Merriam-Webster sözlüğü uykuyu “gözlerinizin ve bilincinizin kapalı olduğu doğal dinlenme hali” olarak tanımlamaktadır. Bu daha ziyade halka yönelik ve bilimselliğe pek de ağırlık vermeyen bir tanımdır. Türk Dil Kurumu ise bu olguyu “Dış uyaranlara karşı bilincin, bütünüyle veya bir bölümünün yittiği, tepki gücünün zayıfladığı ve her türlü etkinliğin büyük ölçüde azaldığı dinlenme durumu” olarak tanımlamaktadır. Bu tanımın özellikle “her türlü etkinliğin büyük ölçüde azaldığı” kısmının aslında bir yanılgı ve hata olduğunu yazının ilerleyen kısımlarında göreceğiz. Bu hatadan biraz daha arındırılmış ve biraz daha bilimsel bir tanım, Macmillian tarafından basılan Öğrenciler İçin Sözlük’te bulunabilir: “Uyku, bilinç düzeyinin değiştiği, duyusal aktivitenin ve neredeyse tüm istemli kasların baskılandığı doğal olarak kendini tekrar eden bir durumdur.”

Endonezya'da vahşi bir orangutan, yanağında acı veren bir yara oluştuğunda, araştırmacıları hayrete düşüren bir şey yaptı: Ağrı kesici ve iyileştirici özellikleri olduğu bilinen bitki yapraklarını çiğnedi, bitkinin özütünü açık yaraya sürdü ve ardından yaprakları yarasını örtmek için lapa olarak kullandı! Konuyla ilgili bir makalenin ilk yazarı olan biyolog Isabelle Laumer, NPR'ye yaptığı açıklamada şöyle diyor:

Yaklaşık 150 orangutanın koruma altındaki bir yağmur ormanında yaşadığı Sumatra'nın kuzeybatısındaki Gunung Leuser Ulusal Parkı'ndaki Suaq Balimbing araştırma alanında belgelenen orangutanın bu yeniliği karşısında "çok heyecanlandığını" da sözlerine ekliyor.

Apoptosis (veya apoptoz), "programlı" hücre ölümü demektir; yani hücrenin ölmesi beklenen bir zamanda, kontrollü olarak ölmesidir. Ancak her hücre ölümü kontrollü veya programlı değildir, dolayısıyla bu farklı ölüm türlerinin arasındaki farkı bilmek önemlidir.

Ölüm ile ilgili yazımızda detaylıca anlattığımız gibi, canlılığın temel niteliklerinden biri olarak organizmalar bir noktada ölürler. Yani hücre ölümü, çoğalma ve farklılaşma gibi, hücrenin temel yaşam süreçlerinden biridir. Hücre ölümü, hem embriyonik gelişimde hem de zararlı hücrelerden kurtulma konusunda büyük rol oynar ve vücut homeostazını korumamızı sağladığı için son derece önemlidir.

Modifikasyonlar, çevrenin değişimine bağlı olarak bir türün bireylerinde meydana gelen değişimlere verilen isimdir. Bu değişimler geçici veya kalıcı olabilirler ve genellikle fizikseldirler; yani genlere etki etmezler. Genlerde meydana gelen değişimlere mutasyon dendiğini hatırlayınız.

Modifikasyonlar, mutasyonların aksine, genellikle geçici değişimlerdir. Yani bir gende bir mutasyon meydana geldiğinde, neredeyse hiçbir zaman o mutasyon durup dururken eski haline dönmez (yine de, mutasyonların da eski haline dönebildiği durumlar bilinmektedir; buna tersine mutasyon denmektedir). Modifikasyonlar, çevrenin değişimine bağlı olarak meydana geldiği için, çevrenin eski haline dönmesi halinde bu fiziksel değişimler de tersine dönebilirler.

Avrupa Kalp Cemiyeti'nin 2021 yılındaki kongresinde sunulan bir araştırmaya göre, yaşam boyunca yeterli miktarda sıvı almak, kalp yetmezliği gelişme riskini azaltabilir. Ulusal Enstitüler'in bir parçası olan Ulusal Kalp, Akciğer ve Kan Enstitüsü'nden çalışma yazarı Dr. Natalia Dmitrieva şöyle diyor:

Günlük sıvı alımına ilişkin öneriler, kadınlar için 1,6 ila 2,1 litre ve erkekler için 2 ila 3 litre arasında değişmektedir (besinlerle alınan sıvıların da buna dahil olduğu unutulmamalıdır). Bununla birlikte, dünya çapındaki araştırmalar, birçok insanın bu aralıkların alt uçlarını bile karşılayamadığını göstermiştir. Serum sodyum, hidrasyon durumunun kesin bir ölçüsüdür: İnsanlar daha az sıvı içtiğinde, serum sodyum konsantrasyonu artar. Vücut, daha sonra suyu korumaya çalışır ve kalp yetmezliğinin gelişimine katkıda bulunduğu bilinen süreçleri aktive eder. Dr. Dmitrieva şöyle diyor:

Paleontolojinin rönesansı derken ne demek istiyoruz? Terim olarak 1842’de Dinosauria (korkunç kertenkele) kelimesini ilk ortaya koyan kişi Richard Owen adında bir paleontolog/biyolog idi. Kendisi Darwin’in çalışmalarına da destek veren ve katılan bir bilim insanıydı. Fakat evrimi, Darwin’in açıkladığından daha karmaşık bir yapıda olduğunu düşünüyordu. Diğer yandan başka insanların çalışmalarına göz diken ve korkulan bir kişi olduğu da söyleniyor. Bu yüzden Thomas Huxley gibi bilim insanlarıyla arası iyi değildi.

Dinozorlarda tüylerin keşfi ile adeta bir ’’Renaissance’’ yaşandı. Bu rönesansın fikir babasının John Ostrom olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Elbette 1927'de dinozorlardan kuşlara geçişi resmeden Gerhard Heilmann'ı kesinlikle unutamayız. Paleontoloji uzmanı olmamasına rağmen önemli bir öncüdür. John, 1969’da Deinonychus antirrhopus örneği üzerinde incelemeler yaparak, kuşların dinozorlar ile doğrudan akraba olduğunu söyleyen ilk kişidir. Tabi dinozorların kuşlar ve sürüngenler arasında geçiş olduğunu düşünen, Darwin’in çalışmalarına destek veren Thomas Huxley’i ve Karl Gegenbaur’u da es geçmemek lazım. Ancak John, dinozorların sürüngenden geçiş değil de, tam olarak kuş benzeri olduğunu dile getiren ilk kişi olduğu için paleontolojide ve paleobiyolojide yeri ayrıdır. John'un fikirleri daha sonra karşılaştırmalı anatomi çalışmaları ile ayrıntılı olarak desteklendi.

2018 yılında bilim insanları Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) gizlenen beklenmedik bir ziyaretçi keşfetti. İlk bakışta beklenmedik ziyaretçinin birçok ilaca dirençli Enterobacter bugandensis olarak bilinen bakterinin beş farklı türü olduğu anlayan araştırmacılar, şimdi en az 13 suşun keşfedildiğini söylüyor. Bu da orijinal türlerin mutasyonlar sayesinde daha önce Dünya'da hiç görülmemiş birkaç yeni bakteri türüne evrimleştiği anlamına geliyor.

Elbette insanların bakterilerle hiç temas etmemesi mümkün değildir. Çeşitli hastalıklarla bağlantılı bu kadar çok tür varken, özellikle ISS gibi önemli yerlerde ne tür bakterilerin bulunduğunu bilmek önemlidir. ISS çok sık kontrol edilen bir ortam olduğundan, bu yeni bakteri türlerinin keşfi gelecekteki uzay yolculuğu çabaları hakkında bazı ilgi çekici soruları gündeme getirdi.

Kaynak:https://arxiv.org/abs/2201.00089 . Entegre edilebilir sistemlerin önemli bir özelliği, kesin analitik çözümler elde etmek için çözülebilmeleridir. PT-simetrileri ile iyi bilinen bazı doğrusal olmayan kısmi diferansiyel denklemlerin integrallenebilirliği korurken genelleştirmeleri yoluyla yeni modellerin nasıl oluşturulabileceğini gösteriyoruz. Ardından, bu yeni sistemler için kesin analitik soliton çözümleri elde etmek için iyi bilinenlerden yeni yöntemler geliştiriyoruz. Aldığımız ilk PT-simetrik genelleme, karmaşık ve çok karmaşık alanların uzantılarıdır. PT-simetrik Hermityen olmayan kuantum sistemlerinde bulunan gerçeklik özelliği ile uyumlu olarak, burada korunan yüklerin gerçekliğinde PT-simetrilerinin de önemli bir rol oynadığını görüyoruz. Daha sonra sinüs-Gordon ve Hirota denklemleri için dejenere çoklu soliton çözümleri keşfetmek için araştırmalarımızı genişletiyoruz. Özellikle, dejenere soliton çözeltisi saçılımından kaynaklanan olağan zaman gecikmelerinin, dejenere olmayan multi-soliton çözümlerinin aksine zamana bağlı olduğunu bulduk ve N-soliton çözümlerinin saçılması için tam zaman gecikmesi değerlerini hesaplamak için evrensel bir formül sağladık. Aldığımız integrallenebilir sistemlerin diğer PT-simetrik uzantıları, zaman kristal tipinde uzayda ve/veya zamanda yerel olmayanlar ile yerel olmayan niteliktedir. Bu sistemler için soliton çözümlerinin inşası için yeni yöntemler geliştirirken, tek tek çözüm durumlarında bile farklı parametre bağımlılığı ve niteliksel davranışa sahip yeni çözüm türleri buluyoruz. Yerelsizliğin bir sistemden diğerine nasıl miras alındığını ve bunun tersini görmek için sürekli Heisenberg ve Landau-Lifschitz sistemleriyle Hirota sistemi arasındaki ayar denkliğinden yararlanıyoruz.