Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Bakterileri Yalnız Olduklarına İnandırarak Huylarını Değiştiren 15 Yaşındaki Genç!

Bakterileri Yalnız Olduklarına İnandırarak Huylarını Değiştiren 15 Yaşındaki Genç! Medical News Today
6 dakika
30,484
Tüm Reklamları Kapat

Oregon’daki West Linn Lisesi’ne giden Nicholas Miller (15), tehlikeli bir bakterinin iyi huylu türünden hastalığa yol açan biçimine değişmesini kafeinin durdurabileceğini veya geciktirebileceğini buldu.

Romanlar ve kısa öykülerde bölünmüş kişilikli karakterlere sıkça rastlanır. Kurt adamın ısırdığı veya lanetlediği insanlar da, dolunay çıktığında kurt adama dönüşürler. Babacan Dr. Jekyll bir iksir içtiğinde cani Mr. Hyde'a dönüşür. Fakat Oregon’lu bir delikanlı, böyle korkutucu bir ikinci kişiliğin ortaya çıkmasını engelleyecek bir yol buldu, en azından ölümcül olabilecek bazı bakteriler için.

Tüm Reklamları Kapat

Nicholas Miller, araştırmasını Pseudomonas aeruginosa türünün davranışları üzerinde yoğunlaştırdı. Oregon’daki West Linn Lisesi’nde 11. sınıfa giden Nicholas, bu bakterilerin tam bir bölünmüş kişilik bozukluğu sergilediklerini söylüyor. İyi huylu halden ölümcül hale bir çırpıda geçebilirler. Nereden ortaya çıktıklarını da bilemezsiniz.

Bu mikrop toprak ve suda yaşar veya hayvanların üzerlerinde, bazen de içlerinde bulunur; tabii insanların da. “Genellikle sıcak, karanlık ve nemli yerleri severler.” diye anlatıyor Nicholas. Deri mikrop barındırabilir. İnsanların nefes alma veya idrar atmasında kullanılan tüplü araçlar gibi tıbbi ekipmanlarda da bulunabilir. Neyse ki bu bakteriler genellikle problem yaratmaz.

Tüm Reklamları Kapat

Kafein, bakterilerin insanlarda yol açtığı bazı enfeksiyonları tedavi edebilir. Yeni bir araştırma, bazı durumlarda kafeinin, bu bakterinin (Pseudomonas aeruginosa) çoğalmasını ve ölümcül hale dönüşmesini önlediğini gösteriyor.
Kafein, bakterilerin insanlarda yol açtığı bazı enfeksiyonları tedavi edebilir. Yeni bir araştırma, bazı durumlarda kafeinin, bu bakterinin (Pseudomonas aeruginosa) çoğalmasını ve ölümcül hale dönüşmesini önlediğini gösteriyor.

Bununla birlikte, çoğu P. aeruginosa enfeksiyonunda, bakteri grupları bir araya gelerek biyofilm denen yapışkan, pis bir tabaka oluştururlar. Biyofilm, içindeki mikropları onlara karşı yapılan ilaçlardan korumada yardımcı olur. Bu probleme ek olarak, birçok mikrop cinsi bir zamanlar onları öldüren antibiyotiklere artık cevap vermez duruma gelmiştir.

Fakat en kötüsü, uygun koşullar oluştuğunda P. aeruginosa’nın tam bir canavara dönüşmesidir. Ciddi deri döküntüleri oluşturabilir veya akciğer, böbrek ve idrar yoluna ulaşırsa yarattığı enfeksiyonla hızla ölüme sebebiyet verebilir. Bu mikrop, özellikle yanık hastalarında yaygın ve tehlikelidir.

Nicholas, mikrobun neden bazı durumlarda Jekyll’dan Hyde’a dönüştüğünü bilim insanlarının tamamen çözemediğini belirtiyor. Türün bazı üyelerinin birtakım kimyasallar salgıladıktan sonra bu dönüşümün gerçekleştiğini söylüyor Nicholas. Söz konusu kimyasallar yüksek seviyede bulunduğunda münferit bakteriler artık yalnız başlarına olmadıklarını anlıyorlar.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Kendi cinsinden kritik sayıda birey bulunduğunu algılama yetisine “çoğunluğu algılama” (quorum sensing) denir. (“Quorum” Latince bir sözcüktür. Günümüzde “bir kurulun bir karar alabilmesi için gerekli olan minimum kişi sayısı” anlamına gelmektedir.) Bakterilerden başka çoğunluğu algılama yöntemini kullanan organizmalar da vardır. Koloni halinde yaşayan birçok böcek de, ordularının başarılı bir saldırı başlatması için yeterli birliğin toplanıp toplanmadığını sezmede bu taktiği kullanır.

Nicholas, bilim insanlarının son günlerde farklı bir bakterinin iyi huylu halden enfeksiyon oluşturabilir duruma geçmesini durdurabildiklerini belirtiyor. Bilim insanları, bakterinin çoğunluğu algılamasını engellemek için kafein ve vanilya özü kullandılar. West Linn öğrencisi, bu maddelerin benzer şekilde P. aeruginosa’yı uysallaştırmak için de kullanılıp kullanılamayacağını incelemeye karar verdi.

Daha Az Ölümcül Kuzeniyle Çalışmak

P. aeruginosa çok tehlikeli olabileceği için Nicholas, mikrobun yakın ama daha az enfekte riski bulunan kuzeniyle çalıştı: P. putida. İki türün de genetik sisteminin birbirine çok benzer olduğunu belirtiyor Nicholas. Yani biriyle yapılan testler, uygulamanın diğerine karşı da işe yarayacağına dair iyi bir gösterge olacak.

Nicholas birkaç kapta P. putida yetiştirdi. Sonra her kaba bir test çözeltisi ekledi. Çözeltilerden biri suda çözünmüş kafeindi. Diğeri alkolde çözünmüş vanilyaydı. Üçüncü çözelti içme suyuydu. Sonuncusu ise vanilya özünde bulunan alkolle aynı yoğunlukta olmasını sağlayacak kadar suyla karışık alkoldü. Böylece kafein veya vanilya özü içeren çözeltilerle elde edeceği sonuçları karşılaştırabilecekti. Son iki çözeltinin bir etkisi olmazsa o zaman bakteri davranışındaki herhangi bir değişiklik, bu maddelerin içinde çözündüğü sıvılar nedeniyle değil, hedef maddeler (kafein veya vanilya) nedeniyle olacaktı.

Nicholas, beş gün sonra her kaptaki AHL denen bir maddenin yoğunluğunu ölçtü. AHL (N-Açil homoserin lakton’un kısaltılmışı), P. putida’nın çoğunluğu algılamada kullandığı sinyal molekülüdür.

Tüm Reklamları Kapat

Alkol de, su da mikropların AHL seviyelerini değiştirmedi. Fakat vanilya uygulaması AHL seviyesinde yüzde 10 azalmaya neden oldu. Kafein çözeltisi ise kocaman bir yüzde 55 düşüş sağladı. Nicholas bulgularını 12-18 Mayıs 2014’te Intel Uluslararası Bilim ve Mühendislik Fuarı’nda (Intel ISEF) finalist olarak sundu. Yarışma Society for Science & the Public tarafından düzenlendi ve Intel tarafından finanse edildi (SSP, Science News for Students dergisini yayınlamaktadır). Intel ISEF, her yıl bütün dünyadan en iyi lise bilim projelerini sergiye çıkarmaktadır.

Nicholas, her kaptaki P. putida hücre sayısını test başlangıcında ve beş günlük testin bitiminde saydı. Sayılarda bir değişiklik yoktu. Nicholas, kafein ve vanilyanın bakterileri öldürmediğini söyledi. Kullanılan çözeltiler sadece mikropların davranışında bir değişikliği harekete geçirdi. Uygulamadan geçen mikroplar, türünün diğer üyelerine o kadar yüksek sesle “Buradayım” sinyaliyle seslenemediler.

Nicholas, kafeinin gelecekte P. aeruginosa enfeksiyonlarını tedavi etmede yeni bir yol sunacağını sonuçların gösterdiğini söylüyor. Bu, özellikle kistik fibrozis hastaları için önemli olabilir. Mikrop, bu akciğer rahatsızlığına sahip hastalarda sıkça zatürreye neden oluyor. Nicholas, mikropların bu hastaların bir numaralı düşmanı olduğunu söylüyor.

Anahtar Sözcükler

  • antibiyotik: İlaç olarak reçete edilen bakteri öldürücü bir madde (Bazı durumlarda da canlı hayvanların büyümesini teşvik etmede kullanılan yem katkı maddesi). Virüslere karşı çalışmaz.
  • biyofilm: Kendini mutlaka katı bir yüzeye yapıştıran, bir veya daha çok tipte mikrop barındıran, yapışkan bir mikrop topluluğu. Biyofilmde yaşamak, mikropların etraflarındaki (zehir gibi) baskı yapan faktörlere karşı kendilerini koruma yoludur.
  • çoğunluğu algılama: Organizmaların kendi türünden bireylerin varlığını, genellikle üretip çevrelerine yaydıkları kimyasallar aracılığıyla anlama yetisi. Bireyler, belli bir miktar organizmanın yakında olduğunu fark edince genellikle davranış değiştirirler. Örneğin bakteriler iyi huylu halden ölümcül duruma dönüşebilirler.
  • direnç: (ilaca dirençteki gibi) Bir ilacın hastalığı, genellikle de mikrobiyal enfeksiyonu iyileştirmede gösterdiği verimliliğin azalması.
  • kafein: Sinir sistemini ve kalbi harekete geçiren bir uyarıcı. Çoğu bitkinin yaprak, çekirdek ve meyveleri kafein içerir. Kahve bitkisi ve çay ağaççığı için kafein, doğal bir böcek ilacı görevi görür. Bitkiyi yemeye çalışan böcekleri öldürür veya onlara zarar verir. Ayrıca bazı bitki ve bakteriler, hatta kurbağa ve köpekler için de zehirlidir.
  • patojen: Hastalık oluşturan organizma.
  • Pseudomonas aeruginosa: Adı bazen P. aeruginosa olarak kısaltılan bu yaygın bakteri, insanlar da dahil olmak üzere hayvanlarda hastalığa neden olabilir. Toprak ve suda yaşar, ayrıca insan derisinde de yaşayabilir. Normal koşullar altında zararsızdır, fakat bazı durumlarda enfeksiyonları, öldürücü hale dönüşebilir.
  • sinyal molekülü: Organizmanın üretip çevresine yaydığı bir madde. Çoğunluğu algılama yöntemini kullanan organizmalarda, sinyal molekülleri bireyin varlığını etraftaki benzer organizmalara yaymada kullanılır.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
23
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 22
  • Umut Verici! 13
  • Muhteşem! 8
  • Merak Uyandırıcı! 7
  • Bilim Budur! 6
  • Korkutucu! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Güldürdü 1
  • İnanılmaz 1
  • Üzücü! 1
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/03/2024 14:45:28 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2414

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
S. Perkins, et al. Bakterileri Yalnız Olduklarına İnandırarak Huylarını Değiştiren 15 Yaşındaki Genç!. (29 Haziran 2014). Alındığı Tarih: 28 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/2414
Perkins, S., Ölez, Ş., Bakırcı, Ç. M. (2014, June 29). Bakterileri Yalnız Olduklarına İnandırarak Huylarını Değiştiren 15 Yaşındaki Genç!. Evrim Ağacı. Retrieved March 28, 2024. from https://evrimagaci.org/s/2414
S. Perkins, et al. “Bakterileri Yalnız Olduklarına İnandırarak Huylarını Değiştiren 15 Yaşındaki Genç!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Şule Ölez, Evrim Ağacı, 29 Jun. 2014, https://evrimagaci.org/s/2414.
Perkins, Sid. Ölez, Şule. Bakırcı, Çağrı Mert. “Bakterileri Yalnız Olduklarına İnandırarak Huylarını Değiştiren 15 Yaşındaki Genç!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Şule Ölez. Evrim Ağacı, June 29, 2014. https://evrimagaci.org/s/2414.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close