Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

İnsan Esnemesi Şempanzelere de Bulaşabiliyor!

İnsan Esnemesi Şempanzelere de Bulaşabiliyor!
1 dakika
1,395
Tüm Reklamları Kapat

Yapılan araştırmalar; esneme insanlar arasında nasıl bulaşıcıysa ve birisi esnediğinde karşısındaki de esnerse; şempanzeler de karşısında esneyen bir insan olunca esnediklerini gösteriyor.

Şempanzeler, makaklar ve Habeş Maymunları da dahil olmak üzere, kendi türleri içerisinde bulaşıcı esneme gösteren primatlardır. Araştırmacılar, bu kontrol edilemez reaksiyonun hem insanlarda hem primatlarda, bir çeşit empati oluşturarak grup içi bağların güçlendirilmesinde işe yaradığını düşünüyorlar.

Tüm Reklamları Kapat

İsviçre Lund Üniversitesindeki araştırmacılar bulaşıcı esneme olarak bilinen bu fenomenin, türler arası geçişi olup olmadığını anlamak için; 13 ay ila 8 yaş arasındaki 33 yetim şempaze inceledi. Her şempanzenin iki farklı insana verdiği tepkiye baktılar: biri yakından tanıdıkları bir insan (bakıcı anneleri), bir de hiç tanımadıkları bir insan (araştırmacı). Araştırmacılar deneyi bu şekilde kurdu çünkü önceki araştırmalar, şempanzelerin tanıdıkları şempanzelerin esnemesinden, tanımadıkları, farklı sosyal gruplardan şempanzelerin esnemesinden daha çok etkilendiklerini gösterdi.

Şaşırtıcı bir şekilde araştırmacılar şempanzelerin iki grup insana da aynı şekilde tepki gösterdiğini gözleyip primatların insanlarda, kendi aralarındakinin tersine, tanıdık/tanımadık ayırdetmediklerini öne sürdüler. Araştırmacılar ayrıca şempanzelerin ancak 5 yaşından sonra duyarlılık kazandığını buldular, bu da empati kurmanın içgüdüsel olduğunu ve yaş ilerledikçe daha karmaşıklaştığını gösteriyordu. İnsanlarda da durum böyledir -çocuklar yaklaşık 4 yaşına kadar bulaşıcı esneme göstermezler.

Tüm Reklamları Kapat

Önceki araştırmalar köpeklerin sahiplerinden bulaşıcı esneme kaptığını göstermişti ancak bu araştırmayla bilim insanları ilk kez şempanzelerin insanlardan esneme kaptığını göstermiş oldular. Araştırmacılardan Elaine Madsen açıklamasında bir sonraki planlarının şempanzelerin tanımadıkları insanlara neden tanımadıkları şempanzelerden farklı davrandıklarını araştırmak olduğunu bildirdi. Madsen şöyle söylüyor:

Bir olasılık, şempanzelerin kendi türlerine ‘hedefli empati’ yaparken - tanıdıkları şempanzelerden seçici olarak esneme kapmaları - insanlarla etkileşimlerinde daha genel bir empati uygulamaktır.

Araştırma ekibine göre şempanzeler genelde insanlarla daha uyumlu bir ilişki geliştirirken tanımadıkları şempanzelere karşı rekabet içinde ve saldırgan oluyorlar.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • İnanılmaz 1
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: LiveScience | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 16:40:58 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1543

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Kategoriler ve Etiketler
Tümünü Göster
Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Alan
Astrobiyoloji
Alkol
Yaşanabilir Gezegen
Çekirdek
Tohum
Botanik
Nöron
Makina
Karanlık
Uydu
Aminoasit
Geometri
Sayı
Mantık Hatası
Beyin
Bilişsel
Hominid
Evren
Süt
Araştırma
Filogenetik
Homo Sapiens
İspat
Güneş
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
L. Poppick, et al. İnsan Esnemesi Şempanzelere de Bulaşabiliyor!. (22 Ekim 2013). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/1543
Poppick, L., Dursunkaya, B., Bakırcı, Ç. M. (2013, October 22). İnsan Esnemesi Şempanzelere de Bulaşabiliyor!. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/1543
L. Poppick, et al. “İnsan Esnemesi Şempanzelere de Bulaşabiliyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Beril Dursunkaya, Evrim Ağacı, 22 Oct. 2013, https://evrimagaci.org/s/1543.
Poppick, Laura. Dursunkaya, Beril. Bakırcı, Çağrı Mert. “İnsan Esnemesi Şempanzelere de Bulaşabiliyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Beril Dursunkaya. Evrim Ağacı, October 22, 2013. https://evrimagaci.org/s/1543.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close