Öncelikle, bu makalemizin, "Evrim Ağacı" Nedir, Nasıl Tasarlanır? Soy Ağaçları ile Evrim Ağacı Arasındaki İlişki Üzerine... başlıklı yazımızın içerisinde geçen bir kısmın oldukça geliştirilmiş ve zenginleştirilmiş hali olduğunu belirtmek isteriz. Ancak burada daha geniş bir şekilde işlememizin, okurlarımızın evrimi kavraması açısından çok daha faydalı olacağını düşünüyoruz. Üstelik bu yazı dizimizi toparlayacak ve konuyla ilgili son noktayı koyacak bir yazı olması açısından önem arz etmektedir. Umuyoruz ki tüm okurlarımıza faydalı olacaktır. Hemen, o kışkırtıcı soruyla başlayalım:

İlk olarak, konu hakkında uzman olmayan kişiler tarafından yönlendirilen bu tür yargılayıcı soruların neredeyse her zaman hatalı olduğunu belirterek başlayalım. Örneğin, soru içerisinde "şöyle böyle, dolayısıyla evrimin gerçekleşmesi mümkün değildir." kalıbı, soruyu baştan sona hatalı kılmaktadır; çünkü soru sahipleri, konuyu tam olarak kavrayamadan yargılara varmaktadırlar. Yani soruya anlam yüklemektedirler. Bu da, bilimsel açıdan hatalı bir yaklaşımdır. Çünkü az sonra göreceğimiz gibi, bir neslin önceki ve sonraki neslinin kendisiyle aynı türden olmasının evrime engel olan hiçbir tarafı yoktur; tam tersine, evrimin öngördüğü zaten kısa nesillerde fiziksel değişim ve dolayısıyla bariz türleşmelerin yaşanmasının pek mümkün olmadığıdır. Ancak öncelikle bazı bilgiler vermemiz gerekmektedir.

Kuantum dolanıklık (kısaca "dolanıklık" veya "dolaşıklık"), bir grup parçacığın her birinin kuantum durumunun, parçacıklar birbirinden çok uzak mesafeler boyunca ayrılmış olsalar bile, diğerlerinin durumundan bağımsız olarak tanımlanamayacağı şekilde oluşturulduğu, etkileştiği veya uzamsal yakınlığı paylaştığı zaman meydana gelen, fiziksel bir olgudur. Daha kısa tabiriyle kuantum dolanıklık, iki veya daha fazla parçacığın fiziksel özelliklerinin ("kuantum durumlarının") aralarındaki mesafeden bağımsız olarak birbirini etkileyebilmesidir. Kuantum dolanıklık konusu, klasik fizik ile kuantum fiziği arasındaki uyumsuzluğun merkezinde yer alır: Dolanıklık, klasik mekanikte bir karşılığı olmayan ama kuantum mekaniğinde yer alan ana özelliklerden biridir.

Kuantum dolanıklık, aslında sadece atom altı parçacıklara özgü bir özellik değildir; fakat dolanıklığın yeterince uzun süreler ve yeterince uzak mesafeler boyunca korunmaya devam edebilmesi için, dolanık parçacıkların olabildiğince küçük seçilmesi gerekmektedir. Parçacıklar büyük seçilecekse de dolanıklığın bozulmayacağı şartların genellikle laboratuvar ortamında hassas bir şekilde yaratılması ve korunması gerekmektedir. Bugüne kadar bu şartlar altında kuantum dolanıklık, deneysel olarak, hem fotonlar gibi kütlesiz parçacıklar, hem nötrinolar ve elektronlar gibi hafif parçacıklar hem de buckyballs gibi büyük moleküller ve hatta küçük elmaslar ile gösterilmiştir.^{[7][8][9][10][11]} Kuantum dolanıklık; iletişim, hesaplama ve kuantum radarı gibi birçok sahada aktif olarak araştırılmakta ve geliştirilmektedir.

Beyin cerrahisi 21 Haziran 2014 tarihinde öğleden sonra başlayıp bir sonraki gün Karayip Şafaköncesi’ne (Ç.N. Bir festival günü) kadar uzamıştı. Öğleden sonra anestezinin etkisi geçince beyin cerrahı içeri girdi, metal çerçeveli gözlüğünü çıkardı, incelemesi için bandajlar içindeki hastasının önünde tuttu. “Bunun adı ne?” diye sordu.

Phil Kennedy kısa bir süre gözlüğe baktı. Sonra bakışları önce tavana, sonra televizyona döndü. Bir süre “G… gü…gü…güö”, diye kekeledi. “…Güöö…güöö…göö”.

Yapay zeka ve geliştirici araçları için tamamen yeni bir ortam yaratması beklenen kapsamlı bir anlaşmayla, Stack Overflow ve OpenAI yeni bir API ortaklığı kurduklarını duyurdu. Ortaklar, yüksek teknik içerikli konularda dünyanın önde gelen bilgi platformu Stack Overflow'un uzmanlığını ve OpenAI tarafından oluşturulan türünün en iyisi LLM modellerini bir araya getirecek.

Taraflarca duyurulan OverflowAPI, OpenAI kullanıcılarına ve müşterilerine Stack Overflow'un fazlasıyla doğrulanmış ve güvenilir teknik bilgi havuzuna erişim sağlayacak. Amaç, geliştiricilerin geleneksel araştırma ve problem çözmenin can sıkıcı aksaklıklarından kaçınmalarını ve işlerinin enerji tüketen ancak önemli kısmına mümkün olan en kısa sürede doğrudan ulaşmalarını sağlayarak işlerini basitleştirmek. OpenAI COO'su Brad Lightcap ortaklığın stratejik önemini şöyle özetliyor:

GitHub, "GitHub Copilot Workspace" adlı çığır açan bir geliştirme ortamını tanıttı ve geliştiricilerin doğal dil aracılığıyla kodla etkileşim kurma biçimini yeniden şekillendirdi. GitHub Blog üzerinden yayınlanan teknik bir önizleme ile ilan edilen bu yenilikçi platform, geliştiricilerin beyin fırtınası ve planlama yapmasına; yazılım oluşturmasına, test etmesine ve yazılımları düşünceden ürüne kadar tamamen doğal dilde (örneğin sadece İngilizce yazarak) çalıştırmasına olanak tanıyor.

GitHub Copilot'un 2022'de kullanıma sunulması, geliştiricilere kodlama verimliliğini %55'e kadar artıran yapay zeka destekli bir "otomatik tamamlama" özelliği sunduğu için önemli bir sıçramaya işaret ediyordu. Bu başarının ardından GitHub, 2023 yılında Copilot Chat'i kullanıma sunarak geliştiricilerin kodlarıyla konuşarak gerçek zamanlı olarak etkileşime girmesine olanak tanıdı ve kodlama sürecini daha da geliştirdi. Şimdi, GitHub Copilot Workspace'in ortaya çıkmasıyla GitHub, tüm yazılım geliştirme yaşam döngüsünü tek ve uyumlu bir arayüzde destekleyen bir ortam yaratarak bir adım daha atıyor.

T Coronae Borealis veya kısaca; T CrB, ilk defa 1217 yılında Abbott Burchard tarafından rapor edildi. Raporunda nova hakkında şu şekilde bahsetmiştir;

"Başlarda çok sönük bir yıldızdı fakat sonra birden muhteşem bir ışıkla parladı ve ardından da eski sönüklüğüne geri döndü."

Nükleer enerji, günümüzde pek çok ülke tarafından kullanılan bir enerji kaynağıdır. Özellikle de kömür yakıtlı termik santraller büyük miktarda karbon salınımı gerçekleştirdiği için, süregelen ilkim krizi açısından doğrudan bir risk oluşturmaktadır ve termik santrallerin yarattığı sorunlar, sadece iklim krizinden ibaret de değildir.^[1] Tüm bu nedenlerle termik santraller, Dünya'nın sağlığı açısından öncelikli bir risk faktörüdür.

Öte yandan nükleer enerjinin güvenliği, sürdürülebilirliği ve temizliği konusunda da tartışmalar devam etmektedir. Örneğin özellikle de termik santraller ile karşılaştırıldığında yarattığı kirliliğin düşük olması ve modern yenilenebilir enerji kaynaklarına göre yüksek verimliliği, nükleer enerjinin enerji türünün "yeşil enerji" olarak sınıflandırılmasına neden olmaktadır.^[17][18] Ancak buna karşı çıkanlar bulmak da mümkündür.^[19] Benzer şekilde, teknik olarak sınırlı bir yakıt kullanmasına rağmen yüksek verimliliği dolayısıyla "yenilenebilir" bir enerji kaynağı olduğunu iddia edenler de mevcuttur.^[20] Ancak buna da karşı çıkanlar bulmak mümkündür ve şu anda yaygın kanı, nükleer enerjinin yenilenebilir olmadığı yönündedir.^[21][22]

Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en önemli fizikçilerinden olan Feza Gürsey'in 70 yaşındaki oğlu Yusuf Gürsey, 28 Nisan 2024 saat 21:30 sıralarında, Amerika Birleşik Devletleri'nin Connecticut eyaletinin New Haven kentinde Whalley Bulvarı'nda karşıdan karşıya geçmeye çalışırken bir arabanın kendisine çarpması sonucu acilen hastaneye kaldırıldı. Yusuf Gürsey, tüm müdahalelere rağmen ne yazık ki kurtarılamadı.

Şüpheli, olay yerinden hızla uzaklaştı. Polis, uzun uğraşlar sonucunda şüphelinin arabasını bulmayı başardı; ancak şüpheli henüz yakalanamadı. Bir yandan aramalar devam ederken, diğer yandan polis, bunun kasıtlı mı yoksa sehven mi olduğunu araştırmaya devam ettiklerini söylüyor:

Liminal olmayı "eşikte olma" olarak ifade edebiliriz. Latince olan bu kavram ilk olarak antropoloji disiplininde kullanılmıştır. Ritüellerin ve sosyal kuralların arada kalma/olma (İng: "in betweenness") durumunu yansıtır. Bu kavramın geliştiricileri Arnold van Gennep ve Victor Turner’dir. Antropoloji'de ilkel kabilelerin ayin esnasında yaşamış olduğu deneyimler için kullanılmıştır. İlkel kabilelerde geçiş ayinleri aynı zamanda bir statü değişikliğinin de habercisidir. Bulunduğu kabileden başka bir kabileye geçmek isteyen kişiler, ayinler sırasında çeşitli sorunlar yaşayabilirler. Bu sorunlar genellikle belirsizlik, arada kalmışlık, karar verilemezlik ve yönelim bozukluğudur.

Arnold van Gennep geçit törenlerinin üç aşaması olduğunu ifade eder. Bunlar sırasıyla ayrılma (İng: "separation"), eşiktelik (İng: "liminallik") ve birleşmedir (İng: "incorporation"). Ayrılma kişinin bir önceki gruptan ayrılmasını ifade eder. Alışkanlıklarını, kimliğini ve grubu içerisindeki statüsünü terk etmesi anlamına gelir. Tören esnasında “ön ritüeller” (İng: "preliminal rites") denilen hazırlık aşaması bu aşamayı tekabül eder. Örneğin askere gitmeden bir gün önce askeriyenin belirlemiş olduğu kuralların ön hazırlık aşamasının uygulanması, mesela saçınızın kesilmesi gibi askeri birliğinize teslim olmadan önceki ön aşamayı temsil eder. Sivil hayatınızın ertesi gün sona ereceği ve yeni bir hayata gireceğiniz durumun öncesi olan bir hazırlık aşamasıdır. Ayrılma da buna benzer bir durumu tanımlamaktadır.

Her ne kadar halk arasında ayıp olarak görülüp utanç kaynağı olsa da, penis, vajina, meme ve testis gibi organların türümüz ve genel olarak hayvanların var oluşu için ne kadar önemli araçlar olduğu aşikardır. Dolayısıyla bu tabuları yıkıp, son derece doğal ve sıradan bir olgu olan, biyolojik varlığımızın yegâne kaynağı olan seksin detaylarından haberdar olmamız gerekiyor. Örneğin penis ile ilgili benzer bir içeriğimizi buradan görebilirsiniz. Cinsellik ile ilgili tüm yazılarımızı buradan görebilirsiniz. Konuyla ilgili bir yazı dizimizi buradan okuyabilirsiniz.

Eğer cinsel organlardan söz edilmesi sizi rahatsız ediyorsa, bu noktada okumayı kesmenizi tavsiye ederiz. Ancak eğer ki varlığımızın nadide sebeplerinden biri olan bu organı tanımak istiyorsanız, faydalı olacağını umduğumuz bu yazımızı okuyabilirsiniz. İyi okumalar.