Üretken yapay zeka (İng: "generative AI") teknolojileri, şiir ve bilgisayar programları yazabiliyor ya da Hollywood filmlerinden fırlamış gibi görünen oyuncak ayı resimleri ve çizgi film karakterlerinin videolarını yaratabiliyor.

Şimdi ise yeni yapay zeka teknolojisi, DNA'nızı düzenleyebilecek mikroskobik biyolojik mekanizmalar için planlar üreterek bilim insanlarının hastalıklarla bugünkünden çok daha hassas ve hızlı bir şekilde mücadele edebilecekleri bir geleceğe işaret ediyor.

Adını Alman matematikçi Felix Klein'dan alan Klein şişesi; tek taraflı, yönlendirilemeyen bir yüzeyi temsil eden matematiksel bir kavramdır. "Yönlendirilemeyen" sözcüğünden kasıt, şişenin yüzeyinin bir "iç" veya "dış" yüzey olarak tanımlanamayacağıdır.

Bir diğer deyişle Klein şişesi, içi ve dışı belli olmayan kapalı bir yüzeydir ve tek taraflı, kendi üzerine kıvrılmış bir yüzey olarak düşünülebilir. Aynı zamanda kendi kendine kesişmeler olmadan üç boyutlu Öklid uzayına gömülemeyecek kapalı bir yüzey olarak da açıklanabilir. Yani bir Klein şişesinin fiziksel bir modelini oluşturmaya çalışıyorsak kendi kendine kesişmelerden kaçınmak için esnek bir malzeme kullanmamız gerekir. Klein Şişesi'ni daha iyi anlamak için Möbius Şeridi'ni kavramak önemlidir.

İnsanları diğer primatlardan ayıran en önemli özelliklerden birisi beyin büyüklüğüdür. Beynimiz, yaklaşık 2-3 milyon yıl kadar önce, Afrika'da yaşamış olan Australopithecus isimli atalarımızın soy hattı boyunca oldukça hızlı bir evrimsel süreçten geçmiştir. Bu dönemde insan beyni yaklaşık 3 kat büyüyerek günümüzdeki boyutlarına erişmiştir. Bilim insanları bunun yaşandığını kafatası fosilleri sayesinde biliyorlar; ancak bunun tam olarak nasıl gerçekleştiğini henüz çözememişlerdi.

Belçika'da bulunan Flanders Biyoteknoloji Enstitüsü'nden Prof. Dr. Pierre Vanderhaeghen tarafından yürütülen bir araştırma, bu gizemi kısmen çözmeyi başardı. GENDEVOCORTEX isimli projenin bir parçası olan Dr. Vanderhaeghen, insan beynini irileştiren genlerin hangileri olduğunu tespit etmenin peşindeydi.

Okyanusun dibindeki tortuda antik bakterilerde saklanan, günümüzden 2.2 milyon yıl önce meydana gelmiş bir süpernova sonucu dünyaya ulaşan demir izotopları bulundu. Bakterilerde bulunan bu süpernova kalıntılarının izleri doğrulanırsa, spesifik bir yıldızın patlayışıyla ilişkilendirilen ilk biyolojik kanıt olarak bilim tarihine geçebilir.

2004 yılında bilim insanları, Pasifik Okyanusu'nun tabanındaki bir tortuda dünyaya ait olmayan demir-60 izotopunu bulduklarını açıklamışlardı. Bu izotopun zaman içinde bozulma oranını kullanarak dünyaya ne kadar zaman önce geldiğini hesapladılar. Sonuç bu demirin kaynağının dünya yakınlarında gerçekleşen bir süpernova olduğunu işaret ediyordu. 

"Mantık hatası" kalıbı, tıpkı "teori" sözcüğü gibi günümüzde, günlük dilde farklı, bilimde ve felsefede ise farklı anlamlarda kullanılan bir kalıptır. Günlük yaşantımızda genellikle anlayamadığımız ya da anlayamayacağımız kadar karmaşık olan olaylar için “Bu işte bir mantık hatası var.” deriz. Ancak bilim dünyasında mantık hataları, günlük dildeki kullanımı kapsamakla birlikte, burada göreceğiniz gibi çok daha geniş bir alanı içine almaktadır.

Mantık Hatası (İng: "Logical Fallacy"), isimden de anlaşılabileceği gibi, temel olarak, mantıklandırma sürecinde yapılan her türlü hata anlamına gelmektedir. Ancak mantık hataları, olgusal (gerçeksel) hatalardan (İng: factual error) farklıdır. Örnekleyelim:

Rosalind Elsie Franklin, 25 Temmuz 1920 tarihinde Londra’nın Notting Hill adlı kasabasında Ellis ve Muriel Franklin çiftinin beş çocuğundan ikincisi olarak dünyaya geldi. Annesi ve babası son derece eğitimli ve sosyal bilinci yüksek Yahudi ailelerinden geliyordu ve gerek dinlerine, gerekse Nazi Almanyası’ndan eziyet görmüş halklarına yardım etme içgüdülerine oldukça bağlılardı. Babası Ellis Arthur Franklin, azımsanamayacak boyuttaki aile servetini korumaya devam ederken, bir yandan da bankacılık yapmayı sürdürüyordu.

Rosalind sıra dışı bir çocuktu. Sürekli üç erkek kardeşiyle birlikte vakit geçirmesinden dolayı erkek çocukların ilgilendiği her türlü oyunla ilgileniyor, rekabeti her şeyden çok seviyordu. Yaşıtları gibi oyuncak bebeklerle oynamıyor, sürekli resim çiziyor, aletler icat ediyor ve yazı yazıyordu. Rosalind bu yeteneklerini, gelecekte moleküler modellerini ve ekipmanlarını yapmakta kullanacaktı. 

Hepimizin daha önce duyduğu "ilk yardım" terimi genelde "Fiziksel İlk Yardım"dan bahsederken kullanılır. Ancak travmatik olaylar yaşayan insanlar, aynı zamanda "Psikolojik İlk Yardım"a da ihtiyaç duyabilir. Fiziksel İlk Yardım, bedensel bir yaralanmadan kaynaklanan fiziksel rahatsızlığı azaltmak için kullanılırken Psikolojik İlk Yardım, yüksek strese maruz kalan kişilerin yaşadığı acı verici duygu ve tepkileri azaltmak için kullanılır.

Belirli bir afet veya badireden kurtulduktan sonra, yaşanan travmatik olayları kolay bir şekilde atlatmak için Psikolojik İlk Yardım yönteminin geçerliliği bilimsel olarak doğrulanmıştır. Yani, travmatik bir olay yaşayan insanların bu olayı atlatabilmeleri için uygulanacak Psikolojik İlk Yardım oldukça önemlidir.